نیاسین چیست و چه نقشی در تغذیه طیور دارد ؟ آیا کمبود نیاسین یا اسید نیکوتنیک می‌تواند باعث بروز مشکل در متابولیسم انرژی و سلامتی پرنده شود؟ آیا کمبود نیاسین یا اسید نیکوتنیک می‌تواند باعث بدتر شدن ضریب تبدیل خوراک شود ؟ مجله کشاورز زاگرس در این مقاله می‌خواهد به اهمیت نیاسین در تغذیه طیور بپردازد. این مقاله به صورت سوال و جواب نوشته شده است و امید است مورد توجه مرغداران عزیز قرار گیرد.
نیاسین چیست؟
نیاسین جزو ویتامین‌های محلول در آب بوده و از خانواده ویتامین‌های گروه B می‌باشد.
کمبود نیاسین یا اسید نیکوتینک چه علایم بالینی را در جوجه‌ها ایجاد می‌کند ؟
کمبود این ویتامین در انسان باعث ایجاد بیماری پلاگر شده و در سگ نیز باعث ایجاد بیماری زبان سیاه می‌شود. کمبود ویتامین نیاسین یا اسید نیکوتنیک در جوجه‌ها نیز می‌تواند باعث بیماری زبان سیاه شود. همچنین کمبود آن باعث بزرگی مفصل پا، خمیدگی پا، پردرآوری ضعیف، تورم پوست در ناحیه سر و پاها خواهد شد.
کمبود نیاسین چه علایمی را در مرغ‌های تخمگذار ایجاد می‌کند؟
در مرغ‌ها نیز کمبود نیاسین باعث کاهش در تولید تخم مرغ و افت شدید در میزان جوجه درآوری می‌شود. نکته مهم ان است که بوقلمون، اردک، قرقاول و جوجه غاز در مقایسه با مرغ به کمبود نیاسین آسیب پذیرتر می‌باشند.
در جیره طیور نیاسین به چه شکلی به جیره افزوده می‌شود؟
در جیره طیور این ویتامین به شکل نیاسین آمید که یکی از رایج‌ترین شکل‌های نیاسین مصنوعی است مورد استفاده قرار می‌گیرد. لازم به توضیح است که نیاسین شکل ویتامینی موجود در گیاهان می‌باشد و شکل متابولیکی این ویتامین در حیوانات به صورت نیاسین آمید یا نیکوتین آمید می‌باشد.
چه رابطه ای بین نیاسین و اسیدآمینه تریپتوفان وجود دارد؟
مطالعات نشان داده است که در حیوانات، اسید آمینه تریپتوفان می‌تواند به نیاسین تبدیل شود. اما برای این کار دو شرط اساسی وجود دارد :
اول اینکه مقدار تریپتوفان جیره باید زیاد باشد تا پس از انکه اسید آمینه تریپتوفان در مسیر پروتین سازی وارد شد، فزونی و یا مازاد آن وارد مسیر ساخت ویتامین نیاسین شود. اما متاسفانه این شرط اساسی در جیره طیور وجود ندارد چرا که بخش عمده‌ای از جیره طیور را ذرت تشکیل می‌دهد و متاسفانه دانه ذرت، ذاتا اسید آمینه ترییتوفان اندکی دارد پژوهش‌ها نشان می‌دهد که در جوجه‌ها نسبت تبدیل اسید امینه تریپتوفان به نیاسین در حدود ۴۵ به یک می‌باشد و در نتیجه می‌بایستی که به جیره طیور نیاسین اضافه شود.
شرط دوم آن است که برای تبدیل اسید امینه تریپتوفان به نیاسین نیاز به ویتامین دیگیری بنام پیردوکسین می‌باشد.
اعمال متابولیکی ویتامین نیاسین یا اسید نیکوتنیک چیست؟
این ویتامین در ساختار دو کوآنزیم مهم NAD و NADP شرکت داشته و در نتیجه در زنجیره انتقال هیدروزن نقش بازی می‌کند. به طور خلاصه می‌توان گفت که این ویتامین در سوخت و ساز کربوهدرات‌ها، سوخت و ساز چربی‌ها و سوخت و ساز پروتئین‌ها و رداپسین سازی نقش به سزایی دارد و در نتیجه کمبود آن می‌تواند متابولیسم انرژی را دچار اختلال کند.
امیدواریم این مقاله از مجله کشاورز زاگرس مورد توجه و پسند شما قرار گرفته باشد.
منبع :
تغذیه مرغ اسکات (ترجمه دکتر جواد پور رضا و قربانعلی صادقی)
تغذیه دام مکدونالد ( ترجمه صوفی سیاوش و جان محمدی)