مکمل گاو شیری، بایدها و نبایدها

مکمل گاو شیری موضوعی چالش‌برانگیز برای دامداران است. سوالاتی مانند “چه موادی را می‌توان به مکمل اضافه کرد؟” یا “کریر مناسب کدام است؟” همواره ذهن آن‌ها را درگیر می‌کند. این مقاله به بررسی این موضوعات و ارائه راهنمایی‌های لازم می‌پردازد.

کریر یا پرکننده مکمل گاو شیری

کریر مناسب در مکمل گاو شیری باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:

– جذب آب پایین
– بار میکروبی کم: عاری از کپک و مایکوتوکسین
– همگن: قابلیت ترکیب روان با سایر مواد
– جریان‌پذیری بالا: عدم چسبندگی و حرکت روان در مسیرهای انتقال مواد
– قیمت مناسب

ترکیب کریرهای مختلف نقشی حیاتی در بدست آمدن میکس مناسب در مکمل گاو شیری دارد.

برخی از بهترین کریرهای مورد استفاده عبارتند از:

– کربنات کلسیم
– سپیولیت
– زئولیت
– سبوس برنج
– سبوس گندم
– غلاف بلال ذرت خشک و آرد شده

* نکته:

استفاده از سبوس گندم برتری نسبت به سایر کریرها ندارد.
در کریر، به ارزش غذایی آن اهمیت داده نمی‌شود.
در استفاده از سبوس گندم، برنج و غلاف بلال ذرت، باید به بار میکروبی آن دقت کرد.

موننسین

موننسین یکی از بهترین افزودنی‌های خوراک گاو شیری است که با برندهای مختلف در بازار موجود است. این ماده فواید و مضراتی دارد:

فواید موننسین

– افزایش شیر
– کاهش چربی شیر

مضرات موننسین

مسمومیت و حتی مرگ در صورت مصرف بیش از حد

میزان مصرف 

۲ تا ۳ گرم از محصول ۱۰ درصد برای هر راس در روز

توصیه

موننسین را در مکمل گاو شیری و مکمل دامی بگنجانید.
از مصرف مستقیم آن در خوراک TMR خودداری کنید.

توکسین بایندر

بسیاری از توکسین بایندرها حاوی مواد رسی مانند آلومینیوم سیلیکات هستند.
این مواد اگر درست فرآوری نشده باشند، می‌توانند عناصر با بار یونی مثبت (کلسیم، فسفر، منیزیم و …) را باند کنند.
به همین دلیل، مخلوط کردن توکسین بایندرها با مکمل گاو شیری توصیه نمی‌شود.

کنسانتره های ۵ یا ۱۰ درصد گاو شیری

به دلیل تنوع زیاد مکمل گاو شیری و افزودنی‌های دیگر، برخی دامداران از کنسانتره‌های ۵ یا ۱۰ درصد گاو شیری استفاده می‌کنند.
این روش برای دامداران کوچک مناسب است.
برای دامداران متوسط و بزرگ، مکمل‌سازی با مواد خاص (مانند کروم، مخمر، موننسین) و تهیه سایر مواد (جوش شیرین، اکسید منیزیم، توکسین بایندر، کولین و …) به صورت جداگانه توصیه می‌شود.

نتیجه گیری

انتخاب مکمل مناسب گاو شیری به عوامل مختلفی مانند نژاد گاو، مرحله شیردهی، وضعیت سلامتی و جیره غذایی بستگی دارد.

نکات کلیدی

– از کریر مناسب با ویژگی‌های ذکر شده استفاده کنید.
– موننسین را در دوز مناسب و به صورت مکمل به گاو شیری بدهید.
– از توکسین بایندرهای باکیفیت استفاده کنید.
– برای دامداران متوسط و بزرگ، مکمل‌سازی با مواد خاص و تهیه سایر مواد به صورت جداگانه توصیه می‌شود.